ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΚΟΣΜΙΔΗ*
Όσο γράφεται αυτό το κείμενο, ο Έκτορας κοιμάται δίπλα στον καναπέ έχοντας κουβαριάσει γεμάτος ευχαρίστηση, τα παλιά καλύμματα κάτω από τα πόδια του. Είναι αλήθεια ότι είχαμε δύσκολη νύχτα χθες. Η μόλις 15 μηνών κόρη μου έσπασε το προσωπικό της ρεκόρ σε πυρετό.
Ο Έκτορας γεμάτος αγωνία, ξαγρύπνησε δίπλα της διότι της έχει μεγάλη αδυναμία. Είναι πια 9 ετών. Σχεδόν 5 χρόνια πέρασαν από τότε που τον υιοθετήσαμε από ένα καταφύγιο στα ανατολικά της πόλης. Ίσως και αυτός πια να το έχει ξεχάσει ότι πέρασε τα πρώτα 4 χρόνια της ζωής του εκεί, σε κάποιο κλουβί. Περιμένοντας. Ίσως όμως και όχι. Ίσως να μην μπορέσει να το ξεχάσει ποτέ αυτό.
Ο Έκτορας δεν είναι μοναδικός. Κάθε αδέσποτος σκύλος στον δρόμο, είναι ο «Έκτορας». Έχει να σου πει τη δική του ιστορία εγκατάλειψης και κακοποίησης. Είναι πλήρως συναισθανόμενο ον, ικανό να εμπιστευθεί, να αγαπήσει, να φυλάξει, και ίσως αν χρειαστεί να προστατέψει με αυτοθυσία τους δικούς του ανθρώπους. Ίσως και να θυμάται ότι γεννήθηκε σε κανονικό σπίτι, αλλά πριν καλά καλά ανοίξει τα μάτια του, διαπίστωσε ότι βρίσκεται σε ένα χαρτοκούτι με τα αδέλφια του, δίπλα σε κάδους σκουπιδιών και ρέματα.
Οι απόψεις διίστανται για τον αριθμό των αδέσποτων στην Ελλάδα. Γίνεται λόγος για πάνω από 1 εκατομμύριο, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι ήδη ξεπερνούν τα 2 εκατ. ζώα. Διίστανται οι απόψεις και για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Για κάποιους είναι μόνο ζωντανά «σκουπίδια». Είναι αλήθεια πολύ δύσκολο να πείσεις περί του εναντίου αυτούς που πιστεύουν κάτι τέτοιο. Συγκριτικά, κάποιοι που διαθέτουν μέσα και επιδοτούμενες καμπάνιες παλεύουν χρόνια να μας πείσουν, ότι το 80% και πλέον, των οικιακών μας απορριμμάτων, δεν είναι σκουπίδια αλλά ανακυκλώσιμα υλικά με πραγματική οικονομική αξία. Ωστόσο ούτε καν το 20% των οικιακών απορριμμάτων, ανακυκλώνεται στην σημερινή Ελλάδα. Σε ότι αφορά λοιπόν την Ανακύκλωση, πρέπει να τα καταφέρουμε τουλάχιστον 4 φορές καλύτερα από την τρέχουσα πρακτική μας. Για τη στάση μας προς τα ζώα συντροφιάς, το χάσμα μεταξύ του ζητούμενου και της τρέχουσας κατάστασης, είναι ακόμη πιο μεγάλο μεγάλο. Ίσως το πρώτο βήμα είναι να γίνει κοινή συνείδηση σε όλους, ότι ο μεγάλος αριθμός αδέσποτων ζώων οφείλεται κατά μείζονα λόγο στην εγκατάλειψη κατοικίδιων ή/και των κουταβιών τους, από τους ιδιοκτήτες τους, οι οποίοι παράλληλα παραλείπουν να στειρώσουν τα ζώα τους. Η στείρωση των δεσποζόμενων ζώων και η ηλεκτρονική σήμανσή τους, είναι εξαιρετικά σημαντικά για να αναχαιτιστούν οι εισροές νέων ζώων στον «αδέσποτο» πληθυσμό.
Όπως και για άλλα σημαντικά θέματα έτσι και για το συγκεκριμένο, ενεργοί πολίτες που σεβόμαστε καταρχήν το δικαίωμα όλων στη Ζωή, παίρνουμε εθελοντικές πρωτοβουλίες στο δικό μας χρόνο και με δικά μας μέσα για να βοηθήσουμε. Ωστόσο οι οργανωμένοι φιλόζωοι εθελοντές, όσο αποφασισμένοι και αν είμαστε δεν μπορούμε πρακτικά να φιλοξενήσουμε και να παρέχουμε θεραπεία στο σύνολο των αδέσποτων που εγκαταλείπουν οι ασυνείδητοι ιδιοκτήτες τους σε μια περιοχή. Το να ελπίζουμε σε μια τέτοια επιτυχή έκβαση, είναι σα να προσδοκούμε από μια χούφτα εθελοντών υγειονομικών, να αντιμετωπίσει επιτυχώς μια εκτεταμένη επιδημία σε μια μεγάλη πόλη που για κάποιο λόγο έχει στερηθεί όλα τα νοσοκομεία της, καθώς και κάθε άλλη δημοσία παροχή υγείας.
Η νομοθεσία
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, αντίθετα από τα αδέσποτα ζώα, οι σχετικοί νόμοι περί προστασίας ζώων ευημερούν. Η κακοποίηση αναγνωρίζεται ως αδίκημα και δεν αφορά μόνο τον τραυματισμό, άλλα και άλλες πράξεις, όπως τη μόνιμη αλυσόδεση, την ασιτία και φυσικά την εγκατάλειψη δεσποζόμενου ζώου. Κατά το νόμο, στους Δήμους αναλογεί η ευθύνη διαχείρισης των αδέσποτων. Προβλέπεται βάσει νόμου, ακόμη και η δημιουργία και διαχείριση καταφυγίων και δημοτικών κτηνιατρείων, και δίνεται η δυνατότητα να επιδοτηθούν ανάλογες δράσεις και υποδομές, βάσει υποβολής οργανωμένου σχεδίου.
Η κατάσταση στο Ωραιόκαστρο
Όμως κάπου εδώ τα χαλάμε στον Δήμο Ωραιοκάστρου. Και ομιλώ περί της αναγκαιότητας ύπαρξης οργανωμένου σχεδίου. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει. Πίσω από τη μεγάλη εικόνα του μη υπαρκτού οράματος, διαπιστώνουμε ότι επίσης δεν λειτουργεί ούτε αυτό το βασικό και στοιχειώδες που υπάρχει σήμερα. Συγκεκριμένα η οικεία Αντιδημαρχία Πρασίνου διαχειρίζεται βάσει προβλεπόμενου κονδυλίου και μέσω εργολάβων, μεταξύ άλλων την εξειδικευμένη περισυλλογή αδέσποτων και την παροχή σε αυτά κτηνιατρικών υπηρεσιών (αποπαρασίτωση, εμβολιασμοί, στειρώσεις, κλπ). Είναι λογικό ότι σε μια περίπτωση αγέλης αδέσποτων που ταλαιπωρούνται και ίσως ταλαιπωρούν μια περιοχή, απαραίτητος είναι ο άμεσος κτηνιατρικός έλεγχος τους και η στείρωση των θηλυκών για να ελεγχθεί ο πληθυσμός τους. Για να γίνουν τα παραπάνω, η περισυλλογή τους με εξειδικευμένα μέσα είναι απαραίτητο προαπαιτούμενο. Κάτι τέτοιο είναι αδύνατο όταν στην πράξη οι συμβάσεις για Περισυλλογές και Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, εμφανίζουν διαδοχικά κενά ανανέωσης που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν και τους 6 μήνες (!). Δηλαδή όταν αυτές οι έστω στοιχειώδεις υπηρεσίες που λέει ότι παρέχει ο Δήμος σήμερα, υπάρχουν μόνο στα χαρτιά!
Εν κατακλείδι, το λεγόμενο «πρόβλημα των αδέσποτων» είναι ένα πρόβλημα 100% ανθρωπογενές και αφορά όχι τη συμβίωσή μας με τα αθώα αγαπημένα ζώα, αλλά τη συμφιλίωση με την ανθρώπινη πλευρά μας, και τη σωστή οργάνωσή μας ως τοπική κοινωνία, πάντα με γνώμονα τον πολιτισμό και τις ηθικές αξίες μας.
* Ο κ. Παντελής Κοσμίδης είναι Γραμματέας του Συλλόγου Φίλων Ζώων Ωραιοκάστρου
