Του Θεόδωρου Κουτρούκη*
Καθώς πλησιάζουμε προς τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές οι πολίτες θα βρεθούν ενώπιον της ανάγκης να αποτιμήσουν τα πεπραγμένα των διοικήσεων των ΟΤΑ, ώστε να λάβουν τις αντίστοιχες αποφάσεις. Πώς, όμως, θα μπορούσαν να αξιολογήσουν τη διακυβέρνηση ενός Δήμου;
Η παρακολούθηση και η αξιολόγηση των πεπραγμένων των ΟΤΑ είναι μια κρίσιμη αλλά και χρήσιμη διαδικασία που αποσκοπεί στον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας των δράσεων αλλά και της χρήσης των αντίστοιχων πόρων. Για τη επιτέλεση αυτού του σημαντικού έργου χρησιμοποιούμε άξονες και επιμέρους δείκτες αξιολόγησης. Μια πρόταση για την αξιολόγηση ενός δήμου, που θα μπορούσε να υλοποιηθεί από τη διοίκηση του σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα μπορούσε να περιλαμβάνει τους παρακάτω άξονες:
- Άξονας 1 (Αναβάθμιση της Λειτουργίας των Συλλογικών Οργάνων του Δήμου (Δημοτικό Συμβούλιο – Τοπικά Συμβούλια – Δημαρχιακή Επιτροπή – Επιτροπές Δημοτικού Συμβουλίου, Προώθηση και εμβάθυνση της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Ανάπτυξη διαδικασιών αμφίδρομης επικοινωνίας και συμμετοχής των πολιτών, Διασφάλιση Διαφάνειας των Δημοτικών Πολιτικών, Ενίσχυση της Αποκέντρωσης και της Αυτοδιοίκησης των Τοπικών Διαμερισμάτων, Ενδυνάμωση & Υποστήριξη της Κοινωνίας Πολιτών.
- Άξονας 2 (Αναβάθμιση Υπηρεσιών Υγείας & Πρόνοιας, Αναβάθμιση των Υπηρεσιών Παιδείας & Νέας Γενιάς, Αναβάθμιση των Υπηρεσιών Πολιτισμού, Αναβάθμιση των Υπηρεσιών Αθλητισμού).
- Άξονας 3 ( Αναβάθμιση των Υπηρεσιών Καθαριότητας, Αναβάθμιση Υπηρεσιών Πρασίνου και Ποιότητας Ζωής & Περιβάλλοντος, Αναβάθμιση Υπηρεσιών Επενδύσεων, Υποδομών & Διαχείρισης Δομημένου Περιβάλλοντος, Αναβάθμιση Αντιπλημμυρικής Προστασίας, Αναβάθμιση των Υπηρεσιών Μεταφορών & Επικοινωνιών.
- Άξονας 4 (Δράσεις ενίσχυσης της απασχολησιμότητας των πολιτών και καταπολέμησης της ανεργίας, Προβολή του Δήμου με στόχο την Τουριστική Ανάπτυξη, Ενίσχυση της Τοπικής Οικονομίας).
- Άξονας 5 (Οργάνωση & Διοίκηση του Δήμου, Αναβάθμιση Υποδομών του Δήμου, Ενίσχυση & Αναβάθμιση Δεξιοτήτων του Ανθρώπινου Δυναμικού του Δήμου, Ενίσχυση της Οικονομικής Βιωσιμότητας του Δήμου, Προστασία & Ασφάλεια της Ζωής και της Περιουσίας του Δήμου & των Πολιτών).
Δείκτες αποτελεσματικότητας
Σε αυτό το πλαίσιο αναφοράς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τρεις κατηγορίες δεικτών (στην παρένθεση δίνονται παραδείγματα):
α) Δείκτες ανάπτυξης και ωφελειών (Δ1: Χρόνος συναλλαγών με την δημόσια διοίκηση/ σημερινός απαιτούμενος χρόνος, Δ2: Ποσοστό συναλλαγών μέσω της ηλεκτρ. Διακυβέρνησης/ σημερινές τιμές, Δ3: Κόστος ενέργειας από εναλλακτικές πηγές/ κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, Δ4: Ενέργειες αξιοποίησης της δημοτικής ακίνητης περιουσίας κ.α.)
β) Δείκτες δραστηριοτήτων & εξυπηρέτησης του πολίτη (Δ5: Αριθμός καταρτισμένων ατόμων από τις ειδικές πληθυσμιακές ομάδες που θα προωθηθούν στην τοπική αγορά εργασίας, Δ6: Σύνολο μαθητών που θα ωφεληθούν από τη συντήρηση των σχολικών μονάδων, Δ7: Μείωση χρόνου ανεύρεσης θέσης στάθμευσης, Δ8: Μείωση του ποσοστού γυναικείας ανεργίας, Δ9: Ποσοστό των κάδων ανάλογα με την πυκνότητα των κατοίκων σε επίπεδο γειτονιάς, Δ10: Ποσοστά μείωσης των νέων πτυχιούχων ανέργων κ.α.)
γ) Δείκτες ανθρώπινου δυναμικού και υλικοτεχνικής υποδομής (Δ11: Αριθμός συμφωνιών και έργων που θα ωριμάσουν για χρηματοδότηση μέσω ΣΔΙΤ, Δ12: Μέσος όρος ηλικίας οχημάτων καθαριότητας, Δ13: Σύνολο διακίνησης εγγράφων ηλεκτρονικά και ωρών χρήσης του λογισμικού ηλεκτρονικής διακυβέρνησης από τους εμπλεκόμενους/απαιτούμενος χρόνος διεκπεραίωσης υποθέσεων του Δήμου μέσος όρος ηλικίας οχημάτων καθαριότητας κ.α.).
Στο τέλος της διαδικασίας, θα συνταχθεί μια Έκθεση Αξιολόγησης, η οποία θα είναι διαθέσιμη στους αιρετούς του Δήμου, αλλά μέσω του Διαδικτύου, ώστε να σχηματίσουν την πληρέστερη δυνατή εικόνα για τα πεπραγμένα μιας διοίκησης. Με αυτό τον τρόπο οι πολίτες δεν θα αρκούνται πια σε γενικολογίες και ωραιοποιημένα φυλλάδια της εκάστοτε διοικούσας παράταξης, αλλά θα μπορούν να κρίνουν τεκμηριωμένα τη θητεία μιας δημοτικής αρχής. Θα το τολμήσουν οι Δήμαρχοι;
*Ο κ. Θεόδωρος Κουτρούκης είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης