ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΜΕΡΟΠΗΣ ΤΖΟΥΦΗ* ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΠΟΛΙΤΗΣ news»
Το «Δημογραφικό» αποτελεί ένα από τα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας, αλλά και η Ευρώπη. Η Γηραιά Ήπειρος γερνάει και σύμφωνα με πρόσφατο πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, όλα τα μοντέλα και οι προβλέψεις συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως μέχρι το 2050, η χώρα μας θα αντιμετωπίσει μείωση του πληθυσμού της κατά 2,5 εκατομμύρια.
Την τελευταία δεκαετία, η ένταση της οικονομικής κρίσης, τα προγράμματα λιτότητας, η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και ο παροπλισμός του Κοινωνικού Κράτους απείλησαν την κοινωνική συνοχή, οξύνοντας περαιτέρω το δημογραφικό πρόβλημα. Από το 2015 και έπειτα, η ελληνική Κυβέρνηση υλοποιεί μια σειρά από στοχευμένες παρεμβάσεις που αφορούν στα παιδιά και την οικογένεια.
Ο χώρος της εκπαίδευσης αποτελεί πεδίο εφαρμογής κρίσιμων δράσεων που σχετίζονται με την αντιμετώπιση της δημογραφικής κρίσης. Σε πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ επισημαίνεται πως η χώρα μας, παρά την οικονομική και κοινωνική κρίση, έχει περιορίσει το φαινόμενο της σχολικής διαρροής στο 6%, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος κινείται στο 10%.
Στο ίδιο πλαίσιο, η θεσμοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, η επέκταση του ολοήμερου προγράμματος στο Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό και Γυμνάσιο, καθώς και η παροχή δωρεάν σχολικών γευμάτων στους μαθητές και τις μαθήτριες των Δημοτικών Σχολείων αποτελούν σημαντικές δράσεις για τα νέα ζευγάρια. Παράλληλα, με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση προβλέπεται η χορήγηση άδειας με αποδοχές για την ανατροφή τέκνου για τις αναπληρώτριες εκπαιδευτικούς.
Επιπρόσθετα, μεριμνήσαμε για την τοποθέτηση ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία, με στόχο την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των μαθητών, της σχολικής κοινότητας και των οικογενειών, ενώ λάβαμε ιδιαίτερη μέριμνα για την ενίσχυση του πολύπαθου τομέα της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, με γνώμονα την υποστήριξη των πιο ευάλωτων οικογενειών. Στην κατεύθυνση αυτή, πέρα από την εξασφάλιση της χρηματοδότησης και την στελέχωση των σχολικών μονάδων, ιδρύσαμε μια σειρά από Ειδικά Νηπιαγωγεία, Ειδικά Δημοτικά Σχολεία, καθώς και ένα νέο τύπο σχολείου, τα Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια και Λύκεια.
Μια ακόμη διάσταση του δημογραφικού προβλήματος αποτελεί το «brain-drain», καθώς σημαντικό μέρος του πνευματικού κεφαλαίου της χώρας αναζήτησε «νέες πατρίδες». Για την ανάσχεση του φαινομένου, το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων ανέλαβε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, όπως την αύξηση της χρηματοδότησης μετά από 8 συνεχή χρόνια μειώσεων, το διπλασιασμό του προϋπολογισμού για την έρευνα και την καινοτομία, την προκήρυξη 1.500 θέσεων μελών ΔΕΠ και 3.700 θέσεων για νέους επιστήμονες.
Στο ίδιο μήκος κύματος, δόθηκαν υποτροφίες για μεταπτυχιακούς και μεταδιδακτορικούς φοιτητές, ενώ για την περαιτέρω υποστήριξη της οικογένειας, δόθηκαν καλύτερες δυνατότητες μετεγγραφής για αδερφούς φοιτητές, αλλά και επίδομα ενοικίου, ύψους 48 εκατ. ευρώ σε δικαιούχους σπουδαστές.
Μια άλλη πτυχή του δημογραφικού ζητήματος αποτελεί η υποδοχή μεγάλου αριθμού προσφύγων και μεταναστών που υποδέχτηκε τα πρόσφατα χρόνια η χώρα μας και άλλα κράτη της Νότιας Ευρώπης. Η κοινωνική, εκπαιδευτική και εργασιακή ένταξή τους θα μπορούσε να συμβάλλει εν μέρει στην αντιμετώπιση του δημογραφικού ζητήματος. Έτσι, 12.000 προσφυγόπουλα βρίσκονται εντός του εκπαιδευτικού συστήματος, ενώ έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν 113 Δομές Υποδοχής Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΔΥΕΠ), 30 Νηπιαγωγεία εντός των Κέντρων Φιλοξενίας και 1.426 Τμήματα Υποδοχής σε σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Συμπερασματικά, η Κυβέρνησή μας, προσπαθεί σε ιδιαίτερα δύσκολες οικονομικές συνθήκες, να επιδείξει κοινωνική ευαισθησία στην πράξη, ξεκινώντας από τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και οικογένειες. Χαράσσει εθνική στρατηγική, έχοντας την αντίληψη ότι η δημογραφική πολιτική δεν μπορεί παρά να αποτελεί τμήμα μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης, η οποία θα βρίσκεται σε παράλληλο βηματισμό και σε αντιστοίχιση με την συνολικότερη αναπτυξιακή, οικονομική και κοινωνική πολιτική.
*Η Μερόπη Τζούφη είναι Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της free press εφημερίδας του Ωραιοκάστρου ΠΟΛΙΤΗΣ news την οποία μπορείτε να ξεφυλλίσετε πατώντας ΕΔΩ)