Περίπου ένας χρόνος συμπληρώνεται από την έναρξη ισχύος του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και η προστασία αυτών των δεδομένων παραμένει ένας… γρίφος για τους καταναλωτές. Το γεγονός αυτό έχει κινητοποιήσει τις καταναλωτικές οργανώσεις στην Ευρώπη οι οποίες έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα ενημέρωσης των καταναλωτών προκειμένου να μάθουν να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα, στον ψηφιακό κόσμο και όχι μόνο. Στο πλαίσιο αυτό, η Que Choisir – Γαλλική Οργάνωση Καταναλωτών, σε συνεργασία με την BEUC – Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών και μέλη της σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε σε μια καινοτόμο δράση και συγκεκριμένα σε ένα παιχνίδι υπό τον τίτλο «Αποδέχεσαι;». Στην Ελλάδα, το παιχνίδι προσαρμόστηκε και μεταφράστηκε, από την ΕΚΠΟΙΖΩ (https://www.ekpizo-datagame.gr/ ).
«Το ‘’Αποδέχεσαι;’’ είναι ένα διαδραστικό παιχνίδι, ανοιχτό σε όλους, για να εκπαιδευτούν, με διασκεδαστικό τρόπο, στα νέα δεδομένα. Είναι ένα παιχνίδι που θα μας βοηθήσει να αποκτήσουμε τα απαραίτητα αντανακλαστικά στην καθημερινότητά μας, για να προστατεύσουμε τα προσωπικά μας δεδομένα», επισημαίνουν ο πρόεδρος του ΚΕΠΚΑ (Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών), Νίκος Τσεμπερλίδης και η γενική γραμματέας του Κέντρου Ευαγγελία Κεκελέκη και εξηγούν: «Το ‘’Αποδέχεσαι;» ξεκινάει με την ανακοίνωση μιας μεγάλης αναστάτωσης στη ζωή της Έλλης και του Νικόλαου. Στα πέντε κεφάλαια, οι παίκτες θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις είτε ως Έλλη είτε ως Νικόλας. Το σκεπτικό του παιχνιδιού είναι απλό: καλούμαστε να λάβουμε αποφάσεις, κάνοντας κάθε φορά την καλύτερη επιλογή, μεταξύ εκείνων που προτείνονται κατά τη διάρκεια της αφήγησης. Όμως, θέλει προσοχή! Ορισμένες επιλογές μας, θα μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε, αν και δεν είναι οι πιο ενδεδειγμένες και κάποιες άλλες θα μας εμποδίσουν να ολοκληρώσουμε αυτήν την περιπέτεια. Μας περιμένουν πάρα πολύ κακές επιλογές σχετικά με την προστασία προσωπικών δεδομένων (ψεύτικες τοποθεσίες, κακοί επαγγελματίες, υποκλοπή προσωπικών δεδομένων κλπ.) και θα πρέπει εμείς να μπορέσουμε να τις αποφύγουμε. Καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού, υπάρχει διαθέσιμο ενημερωτικό υλικό, για να μας βοηθήσει να κάνουμε τις σωστές αποφάσεις».
Το «Αποδέχεσαι;» είναι προσβάσιμο σε όλους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, σε υπολογιστές, tablet και smartphone. Η διάρκεια του παιχνιδιού είναι κατά μέσο όρο 20 λεπτά και επιτρέπει σε όλους μας, να ανακαλύψουμε, παίζοντας τις καλές πρακτικές σε θέματα προστασίας των προσωπικών μας δεδομένων.
Μέσα από το παιχνίδι οι καταναλωτές μπορούν να μάθουν πολλά για διάφορα θέματα όπως:
Άνοιγμα λογαριασμού στο διαδίκτυο
Πώς να προστατευτείτε από τους κινδύνους της πειρατείας των ηλεκτρονικών λογαριασμών σας;
- Χρησιμοποιείτε διαφορετικούς κωδικούς πρόσβασης ανάλογα με τις υπηρεσίες.
- Επιλέξτε μεγάλους κωδικούς πρόσβασης: 8 έως 12 χαρακτήρες.
- Μην αποθηκεύετε τους κωδικούς πρόσβασής σας στο πρόγραμμα περιήγησης στο Internet.
- Μην στέλνετε τους κωδικούς σας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
- Διαγράψτε από το γραμματοκιβώτιό σας τα μηνύματα επιβεβαίωσης των ιστοσελίδων στους οποίους μόλις δημιουργήσατε έναν λογαριασμό.
Αξιοπιστία ιστοσελίδων ηλεκτρονικού εμπορίου
Πώς να ελέγξετε ότι η ιστοσελίδα είναι αξιόπιστη πριν την παραγγελία;
- Βεβαιωθείτε ο σύνδεσμος, στη γραμμή διεύθυνσης της ιστοσελίδας πληρωμής ξεκινάει με «https://».
- Αναζητήστε τα νομικά στοιχεία που προσδιορίζουν συγκεκριμένα τον πωλητή: όνομα εταιρείας, διεύθυνση κεντρικού γραφείου, αριθμό αναγνώρισης στο μητρώο επιχειρήσεων.
- Αναζητήστε στοιχεία για τη φήμη του πωλητή στο διαδίκτυο πληκτρολογώντας σε μια μηχανή αναζήτησης: “γνώμες σχετικά με [όνομα πωλητή]”.
Κοινωνικά δίκτυα
Για να αποφύγετε τις δυσάρεστες εκπλήξεις στο Facebook και να χάσετε τον έλεγχο του περιεχομένου που δημοσιεύετε, αφιερώστε χρόνο για να προσαρμόσετε τις ρυθμίσεις απορρήτου του προφίλ σας.
- Ταξινόμηση των φίλων στο Facebook σε διάφορες κατηγορίες (φίλους, συγγενείς, γνωστούς, οικογένεια κ.λπ.). Έτσι, θα μπορείτε να ορίσετε με μεγαλύτερη ακρίβεια τι θέλετε να εμφανίζεται στη μια ή στην άλλη ομάδα.
- Ελέγξτε τις διάφορες δημοσιεύσεις στις οποίες αναφέρεται το όνομά σας: Προτού οι δημοσιεύσεις των φίλων σας, στις οποίες αναφέρεστε, εμφανιστούν στον τοίχο σας ζητήστε να τις εγκρίνετε.
- Απόκρυψη των φίλων σας: Δεν θα μπορούν τρίτοι να δουν τα άτομα με τα οποία είστε φίλοι.
- Απόκρυψη του προφίλ σας από τις μηχανές αναζήτησης: Το όνομά σας δεν εμφανίζεται πλέον στα αποτελέσματα αναζήτησης όταν σας αναζητούν σε μια μηχανή αναζήτησης.
Ψεύτικα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
Πώς να εντοπίσετε μια προσπάθεια απάτης μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου; Το ηλεκτρονικό «ψάρεμα» (Phishing) είναι μια τεχνική που χρησιμοποιείται από τους απατεώνες για την απόκτηση προσωπικών πληροφοριών με σκοπό τη διάπραξη κλοπής ταυτότητας.
- Η πιο συχνή περίπτωση είναι όταν ο απατεώνας προσποιείται ότι είναι ένας οργανισμός ο οποίος είναι γνωστός σε εσάς (τράπεζα, φορολογική διοίκηση, ταμείο κοινωνικής ασφάλισης κ.λπ.), χρησιμοποιώντας το λογότυπο και το όνομά του και σας ζητά να «ενημερώσετε» ή «επιβεβαιώσετε μετά από τεχνικό συμβάν», τα δεδομένα σας.
- Οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου μπορούν επίσης να προσποιούνται ότι είναι ένας από τους συγγενείς σας. Είτε έχει «χακάρει» το λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μιας από τις επαφές σας και σας στέλνει ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από το γραμματοκιβώτιό του ή χρησιμοποιεί μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου παρόμοια με εκείνη της επαφής σας. Ανοίξτε τα μάτια σας! Κοιτάξτε προσεκτικά τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το περιεχόμενο και τη μορφή των μηνυμάτων. Σε περίπτωση αμφιβολίας, καλέστε την επαφή σας για να βεβαιωθείτε ότι είναι ο πραγματικός αποστολέας του μηνύματος.
Απαίτηση λύτρων
Ο υπολογιστής σας έχει μπλοκαριστεί και σας ζητείται να πληρώσετε για να ανακτήσετε ένα κλειδί κρυπτογράφησης. Πώς αντιδράτε;
Η απαίτηση λύτρων είναι κακόβουλο λογισμικό που μπορεί να αποκλείσει την πρόσβαση σε έναν υπολογιστή, ένα κινητό τηλέφωνο ή να κρυπτογραφήσει προσωπικά δεδομένα. Αυτή η μέθοδος εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο αποσκοπεί στην απόκτηση χρημάτων από το θύμα σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του υπολογιστή του ή του κλειδιού αποκρυπτογράφησης των δεδομένων του.
Η εγκατάσταση αυτού του λογισμικού γίνεται μέσω ενός δόλιου ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που σας καλεί να ανοίξετε ένα συνημμένο αρχείο ή να κάνετε κλικ σε ένα σύνδεσμο. Το άνοιγμα του συνημμένου ενεργοποιεί την εκτέλεση ενός προγράμματος που κρυπτογραφεί όλα τα δεδομένα του θύματος και αποκλείει την πρόσβαση στον υπολογιστή. Οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου ζητούν από το θύμα να καταβάλει λύτρα έναντι του κωδικού αποκρυπτογράφησης.
Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνιστά να μην πληρώσετε τα λύτρα. Όχι μόνο η πληρωμή δεν εγγυάται την ανάκτηση των δεδομένων, αλλά επιπλέον τα τραπεζικά δεδομένα που μεταδίδονται με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με δόλο! Προτείνεται να αποσυνδέσετε τον υπολογιστή από το Internet (απενεργοποιώντας το Wi-Fi ή/και αποσυνδέοντας το καλώδιο Ethernet), να απευθυνθείτε σε κάποιο ειδικό που θα σας βοηθήσει να αποκαταστήσετε πλήρως το λειτουργικό του υπολογιστή σας και στη συνέχεια να επικοινωνήσετε με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος είτε στο 11188 είτε στο cyberalert.gr.
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην έντυπη έκδοση της free press εφημερίδας του Ωραιοκάστρου ΠΟΛΙΤΗΣ news (6ο φύλλο) την οποία μπορείτε να ξεφυλλίσετε πατώντας ΕΔΩ)